ایزو یا ISO که مخفف عبارت International Organization for Standardization می باشد، همانند سایر سازمان های جهانی وظایف و مسئولیت هایی را بر عهده دارد؛ این سازمان هم در حوزه استاندارد سازی به عنوان یک سازمان بین المللی مشغول فعالیت می باشد؛ پس می توان گفت این سازمان به دنبال یکسان سازی استانداردها در سطح بین المللی است. اگر قصد اخذ گواهینامه ایزو را داشته باشید در این مقاله به معرفی پرکابردترین گواهینامه های ایزو خواهیم پرداخت که برای شما بسیار مفید است.
تقریباً هر کسب و کاری میتواند از استاندارد ایزو بهره مند شود و بیش از ۱ میلیون سازمان در ۱۶۵ کشور این نکته را ثابت می کنند، همچنین میتوان با اطمینان گفت که ایزو برای تمام صنایع، نه تنها تولید، مفید است. بنابراین کلید موفقیت، درک اهداف سازمان شما و انتخاب گواهینامه های ایزو پرکاربرد و مناسب است که عملکرد شرکت شما را بهبود می بخشد، هزینه های آن را کاهش داده و از همه مهمتر مشتریان جدیدی را جذب می کند.
با وجود مشاغل و حرفه های مختلفی که امروزه در سطح جهانی وجود دارد، می بایست برای هریک از آن ها استانداردهایی واحد و جهانی معرفی شود. به همین دلیل گواهینامه ایزو انواع مختلفی دارد که هرکدام برای کابردی خاص مورد استفاده قرار می گیرند که در این میان تعدادی از آنها کاربرد بیشتری دارند. در این قسمت به پر کاربردترین گواهینامه ها اشاره خواهیم کرد:
محبوب ترین خانواده استانداردها، ایزو ۹۰۰۰ است؛ این خانواده چهارده استاندارد مدیریت کیفیت را در بر میگیرد که استاندارد ایزو 9001 رایج ترین و پراستفاده ترین گواهینامه می باشد. این استاندارد جزئیات نحوه پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیت (QMS) را برای آماده سازی بهتر سازمان شما جهت تولید محصولات و خدمات با کیفیت شرح میدهد. این استاندارد مشتری محور است و بر بهبود مستمر و فرآیندهای مدیریت ارشد که در سراسر سازمان گسترش می یابند، تأکید دارد. ایزو 9001:2015 ویرایش جدید تری نسبت دارد و مراحل صدور و اخذ آن در تمامی کشور ها یکسان می باشد.
این گواهینامه ایزو جایگزین ایزو 18001 OHSAS می باشد که در حیطه مدیریت ایمنی، شناسایی مخاطرات و روش های جلوگیری از آن و همچنین بهداشت شغلی فعالیت دارد. عموما اخذ گواهینامه ایزو 45001 همراه با 2 گواهینامه ایزو9001 و 14001 صورت می پذیرد که به مجموع آنها گواهینامه IMS گفته می شود. این گواهینامه به سبب بالا رفتن روحیه کارکنان، پیشگیری از به وجود آمدن حادثه در محیط کار و کم کردن خطرات احتمالی به وجود آمده است.
از مزایای استاندارد ایزو 45001 می توان به موارد زیر اشاره نمود:
• کم شدن خطراتی که ناشی از عدم رعایت نکات ایمنی می باشد.
• افزایش روحیه و انگیزه کارکنان بدلیل رعایت نکات ایمنی.
• این گواهینامه در هنگام مناقصه یک امتیاز مثبت محسوب می شود.
• معرفی عمومی شرکتی که دارای این گواهینامه است اعتبار آن شرکت را افزایش می دهد.
از دیگر گواهینامه ایزو پرکاربرد می توان به این گواهینامه اشاره کرد که متعلق به خانواده ای استاندارهاست که در زمینه مدیریت زیست محیطی فعالیت دارند. پس از شناسایی شایستگی ها، مهارتها و توانایی های مورد نیاز یک فرد برای انجام یک وظیفه شغلی ضمن اجتناب از اثرات بالقوه زیست محیطی، باید افرادی برای پر کردن این موقعیت ها پیدا شوند و سپس به درستی آموزش داده شوند. این گواهینامه پیش (هم) نیازش ایزو 9001 می باشد، از کاربردهای ایزو 14001 می توان به کاهش آلودگی هایی همچون آب و خاک وهوا و همچنین آلودگی صوتی اشاره نمود.
این گواهینامه به ایزو 10004 وابستگی دارد که وظیفه بررسی میزان رضایت مشتریان از محصول را بر عهده دارند. همانطور که تامین رضایت مشتری امری مهم است رسیدگی به شکایات آنها هم بر اساس استاندارد 10002 به همان اندازه اهمیت دارد، این نکته هم می بایست در نظر گرفت که برای دریافت گواهینامه ایزو 10002 می بایست از قبل گواهینامه ایزو 9001 نیز اخذ شده باشد. از مزایای اخذ ایزو 10002 می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• بالا رفتن میزان خرید توسط مشتریان قبلی
• آگاه سازی نیازهای واقعی مشتریان
• بالا رفتن تعداد مشتریان
• امتیازی مثبت جهت مناقصه با وجود این گواهینامه ایزو
این استاندارد بر توسعه و اجرای سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی متمرکز است و میتواند به هر سازمانی که در زنجیره غذایی فعالیت میکند، کمک کند و در هر سازمانی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با غذا سروکار دارند، حتی بسته بندی و حمل نقل مواد غذایی استفاده می شود. وظیفه ایزو 22000 در زمینه کاهش آلودگی های غذایی می باشد و چارچوبی را برای سازمان ها فراهم می کند تا سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی را توسعه، پیاده سازی، نظارت و به طور مداوم بهبود بخشند. از مزایای اخذ گواهینامه ایزو 22000 می توان به کاهش خطرات احتمالی در زمینه آلودگی مواد غذایی، بالا رفتن اعتبار آن شرکت یا برند و همچنین وجود این گواهینامه امتیاز مهمی جهت مناقصات محسوب می شود.
این خانواده از استانداردها مربوط به فناوری اطلاعات برای بهبود امنیت و محافظت از دارایی های شرکت است. ایزو 27001 یک سیستم مبتنی بر مدیریت است که حداقل مجموعه ای از سیاستها، رویه ها، برنامه ها، سوابق و سایر اطلاعات مستند مورد نیاز برای انطباق را مشخص میکند. این استاندارد نه تنها دانش لازم برای محافظت از داده ها و اطلاعات ارزشمند را در اختیار سازمانها قرار میدهد، بلکه گواهینامه ای را نیز ارائه می دهد که به مشتریان و شرکا ثابت می کند که از داده های خود محافظت میکنند. گواهینامه ایزو 27001 فرآیندی برای مدیریت ریسک ها از طریق اجرای کنترل های امنیتی است.
اخذ این گواهینامه ایزو به این معنا می باشد که شرکت می بایست تمامی چهارچوب های آن را که در زمینه ایمنی محیط زیست و بهداشت شغلی است رعایت نماید. در گواهینامه HSE ایمنی محیط زیست نیز مد نظر می باشد و به صورت مکمل در کنار استانداردهایی نظیر ایزو 14001 و ایزو 45001 جهت پیاده سازی کامل آنها استفاده می شود.
یکی از استانداردهای قدیمی ایزو استاندارد ISO/TS 16949 می باشد که به صنعت خودرو اشاره دارد. پیش از این استاندارد، تولیدکنندگان خودرو از تأمین کنندگان می خواستند که مطابق با مقررات هر کشور، محصولات خود را استانداردسازی کنند، که اغلب منجر به نیاز تأمین کنندگان به گواهینامه های متعدد برای یک وسیله نقلیه میشد. گواهینامه ایزو 16949 بر اجتناب از خطاها تمرکز دارد و الزامات توسعه، تولید و نصب محصولات مرتبط با خودرو را تعریف می کند.
این استاندارد آزمایشگاه ها را قادر میسازد تا نشان دهند که به طور شایسته عمل کرده و نتایج معتبری تولید میکنند. استاندارد 17025، صلاحیت فنی و الزامات سیستم مدیریتی را که تضمین می کند نتایج آزمایش و کالیبراسیون به طور مداوم دقیق هستند، شناسایی می کند، همچنین این استاندارد همکاری بین آزمایشگاه ها را تسهیل کرده و پذیرش گسترده تری از نتایج بین کشورها را ایجاد میکند. مدیریت صلاحیت در اجرا و حفظ انطباق با الزامات نظارتی و ایمنی ایزو 17025 بسیار مهم است؛ دانش، مهارت های نرم و اعتبارسنجی عناصر حیاتی در اثبات صلاحیت داخلی هستند. پرسنل آزمایشگاه باید بتوانند آزمایش ها یا کالیبراسیون های آزمایشگاهی درخواستی مشتری را انجام دهند، با تجهیزات کار کنند و نتایج را بررسی، ثبت و اجازه انتشار دهند.
این استاندارد برای همه سازمان هایی است که در زنجیره تأمین صنعت نفت و گاز فعالیت می کنند، تمام الزامات آن عمومی بوده و برای همه سازمان ها، صرف نظر از اندازه و محصول ارائه شده، قابل اجرا می باشند. صنعت نفت، گاز و پتروشیمی در صورت مدیریت نادرست می تواند خسارات قابل توجهی به مردم و محیط زیست وارد کند، بنابراین برای اطمینان از عملیات ایمن، به سطح بالایی از یکپارچگی عملیاتی و همچنین بهترین شیوه ها و فرآیندها نیاز است که با استاندارد 29001 قابل دسترسی است.
گواهینامه ایزو 29001 کاملاً با استاندارد 9001 همسو است و بهترین شیوه ها و مدیریت ریسک را برای نحوه اجرای الزامات مدیریت کیفیت توسط سازمان ها در طراحی، توسعه، تولید، نصب و خدمات محصولات صنایع نفت و گاز در بر می گیرد.