گواهینامه ایزو 50001
مصرف انرژی بخش مهمی از هزینه های عملیاتی در هر شرکت و سازمان را تشکیل می دهد، در راستای روند کاهش مصرف انرژی، سیاست مدیریت انرژی برای موفقیت در عملیات تجاری ضروری می شود، این مسائل توسط استاندارد ایزو 50001 پوشش داده شده است. ISO 50001 چارچوبی را برای استقرار مدیریت انرژی فراهم می آورد که به بهبود کارایی انرژی در سازمان ها به روش سیستماتیک، کنترل شده و منطقی کمک می نماید؛ هدف گواهینامه ایزو 5001 ، توانمند سازی سازمانها برای ایجاد سیستم ها و فرایندهای ضروری برای بهبود عملكرد انرژی شامل كارآیی، استفاده و مصرف انرژی است.
سیستم مدیریت انرژی چیست؟
سازمان ها در سراسر جهان با افزایش هزینه های انرژی و تغییر در دسترس بودن مواجه هستند، به منظور بهبود بهره وری انرژی و پیشرفت به سمت یک دنیای پایدار، تمرکز بر افزایش استفاده از انرژی پایدار و کاهش اتکا به سوخت های فسیلی می باشد. ایزو 50001 با چارچوب مدیریت انرژی می تواند به شما در دستیابی به این اهداف و مدیریت ریسک های موجود در تامین انرژی شما کمک کند، این استاندارد ایزو به شما کمک می کند تا بهره وری انرژی خود را بهبود ببخشید، با قوانین مطابقت داشته و برای آینده آماده باشید.
سیستم مدیریت انرژی (EnMS) فرآیندی برای بهبود مستمر عملکرد انرژی است و برای همه سازمانها، صرف نظر از اندازه یا بخش، مناسب می باشد. یک سیستم EnMS مدیریت انرژی را در سیستم های تجاری موجود ادغام کرده و سازمان را قادر می سازد تا انرژی خود را بهتر مدیریت کند و پس اندازهای به دست آمده حفظ شود. شرکت ها از این سیستم مدیریت برای ایجاد سیاست ها و رویه ها برای ردیابی، تجزیه و تحلیل و بهبود بهره وری انرژی استفاده می کنند. ایزو 50001، استاندارد جهانی برای سیستم های مدیریت انرژی، چارچوب شناخته شده بین المللی را برای پیاده سازی سیستم EnMS در اختیار سازمان ها قرار می دهد.
استاندارد ایزو 50001
استاندارد بین المللی ایزو 50001 الزامات ایجاد، پیاده سازی، نگهداری و بهبود سیستم مدیریت انرژی را مشخص می کند، این استاندارد معیارهای عملکرد خاصی را برای استفاده از انرژی ارائه نمی کند. در واقع استاندارد 50001 شامل سیستم مدیریت انرژی است که به شما امکان می دهد هزینه های عملیاتی را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. با سیاست انرژی می توانید تاثیر خود را بر مصرف منابع انرژی تجدید ناپذیر کاهش دهید، در عین حال انتشار گازهای گلخانه ای (GHG) و سایر اثرات زیست محیطی را به حداقل رسانده و رقابت پذیری خود را افزایش دهید. صدور گواهینامه ایزو 50001 به تمامی شرکت هایی توصیه می شود که هدف آنها کاهش هزینه های عملیاتی انرژی و مصرف انرژی از منابع تجدید ناپذیر است.
این استاندارد بین المللی بر مبنای عناصر مشترک استانداردهای سیستمهای مدیریتی ایزو بنا نهاده شده است تا از انطباق بسیار با ایزو 9001 (مدیریت کیفیت) و ایزو 14001 (مدیریت زیست محیطی) اطمینان حاصل شود. درسال 2001 این استاندارد تدوین شد و سیر تکاملی خود را پیمود تا اینکه در سال 2011 آخرین بازنگری ها در مورد آن صورت پذیرفته است. ایزو 50001 در حال حاضر سیستم مدیریتی است که در سراسر جهان پذیرفته شده و در سازمانها و ادارات کوچک و بزرگ پیاده می شود، اما در آینده ای نزدیک فناوری بهبود استفاده از انرژی امری غیرقابل اجتناب خواهد بود، در سازمانهایی که از این استاندارد استفاده می کنند نسبت به ارگانهایی که آن را نادیده گرفته اند، تفاوت محسوسی ایجاد خواهد شد.
خانواده استاندارد ایزو 50001
از زمانی که ISO 50001 برای اولین بار در سال 2011 منتشر شد، تعدادی استانداردهای مرتبط دیگر توسط کمیته فنی ISO/TC 301 مدیریت انرژی و صرفه جویی در انرژی، برای تکمیل خانواده مدیریت انرژی و صرفه جویی در انرژی ایجاد شده است. این موارد عبارتند از:
• ایزو 50002، ممیزی انرژی، الزامات همراه با راهنمایی برای استفاده.
• ایزو 50003، سیستم های مدیریت انرژی، الزامات برای ارگان های ارائه دهنده ممیزی و گواهی مدیریت انرژی سیستم ها.
• ایزو 50004، سیستم های مدیریت انرژی، راهنمای پیاده سازی، نگهداری و بهبود سیستم مدیریت انرژی.
• ایزو 50006، سیستم های مدیریت انرژی، اندازه گیری عملکرد انرژی با استفاده از خطوط پایه انرژی (EnB) و عملکرد انرژی.
• شاخص ها (EnPI)، اصول کلی و راهنمایی.
• ایزو 50007، خدمات انرژی، دستورالعمل هایی برای ارزیابی و بهبود خدمات انرژی به کاربران.
گواهینامه ایزو 50001 برای چه کسانی کاربرد دارد؟
مانند تمام استانداردهای سیستم مدیریت ایزو، ایزو 50001 نیز برای پیاده سازی توسط هر سازمانی در بخش دولتی یا خصوصی، صرف نظر از اندازه، فعالیت یا موقعیت جغرافیایی طراحی شده است. استاندارد 50001 اهدافی را برای بهبود عملکرد انرژی که به سازمان کاربر یا مقامات نظارتی واگذار می شود، تعیین نمی کندغ این بدان معناست که هر سازمانی، صرف نظر از سطح فعلی عملکرد انرژی خود، می تواند این استاندارد را برای ایجاد یک خط پایه و بهبود آن با نرخ خود پیاده سازی کند.
✓ ایزو 50001 برای هر سازمانی صرف نظر از نوع، اندازه، پیچیدگی، موقعیت جغرافیایی، فرهنگ سازمانی یا محصولات و خدماتی که ارائه می کند، قابل اجرا است.
✓ برای فعالیت های مؤثر بر عملکرد انرژی که توسط سازمان مدیریت و کنترل می‌شوند، کاربرد دارد.
✓ صرف نظر از مقدار، استفاده یا نوع انرژی مصرفی، استاندارد 50001 قابل اجرا است.
✓ این استاندارد نیاز به نشان دادن بهبود مستمر عملکرد انرژی دارد، اما سطوح بهبود عملکرد انرژی را برای دستیابی تعریف نمی کند.
✓ ایزو 50001 می تواند به طور مستقل مورد استفاده قرار گیرد، یا با سایر سیستم های مدیریتی هماهنگ یا یکپارچه شود.
الزامات استاندارد 50001
مانند تمام استانداردهای دیگر، ایزو 50001 را می توان صرفاً برای مزایای داخلی و خارجی که برای خود سازمان، ذینفعان و مشتریانش ارائه می کند، پیاده سازی کرد. صدور گواهینامه استاندارد توسط یک حسابرس مستقل از الزامات ایزو 50001 نیست، صدور گواهینامه یا عدم تایید تصمیمی است که باید توسط سازمان اتخاذ شود، مگر اینکه توسط مقررات تحمیل شده باشد. استاندارد ایزو 50001 یک سازمان را ملزم می کند:
• انجام یک بررسی مصرف انرژی (تجزیه و تحلیل داده های انرژی، شناسایی مناطق مصرف انرژی قابل توجه و شناسایی مناطق برای بهبود عملکرد انرژی).
• ایجاد یک خط پایه انرژی.
• تعیین اهداف انرژی قابل اندازه گیری و دارای جدول زمانی برای دستیابی.
• تعریف سیاست مدیریت انرژی، شامل پیشنهادهای جدید برای صرفه جویی.
• ایجاد یک برنامه عمل برای دستیابی به اهداف انرژی.
• اجرای پروپوزال ها، به طور ایده آل با استانداردهای ایزو 14001، 9001 و OHSAS 18001 یکپارچه شده است.
• اجرای برنامه اقدام و بررسی عملکرد.
• نظارت، مستندسازی و گزارش تمام موارد فوق.
دریافت گواهینامه ایزو 50001 چه مزایایی دارد؟
هدف از تدوین استاندارد 50001 تعیین الزامات برای استقرار، اجرا، نگهداری و بهبود سیستم مدیریت انرژی در سازمان است که آن را قادر خواهد ساخت یک رویکرد نظام مند برای دستیابی به بهبود مداوم عملکرد انرژی، شامل بازدهی انرژی، مصرف و استفاده از انرژی را در نظر بگیرد. مزایای دریافت این گواهینامه ایزو عبارتند از:
✓ کاهش هزینه های انرژی تا 25 درصد.
✓ مدیریت پایدار.
✓ کاهش اثرات زیست محیطی.
✓ بهبود تصویر عمومی.
✓ به حداقل رساندن خطرات تحریم ها.
✓ استفاده از تشویقهای مالی.
✓ استفاده بهینه و افزایش بهره وری در انرژی.
✓ اقدام سازمانها به بهبود کارایی انرژی.
✓ بهبود مداوم سالیانه و بهبود عملکرد در استفاده از انرژی.
✓ انطباق با الزامات قانون شماره 103/2015 در مورد مدیریت انرژی.
دستیابی به مدیریت انرژی کارآمد با ایزو 50001:
1- خطرات مربوط به تامین انرژی آینده خود را شناسایی و مدیریت کنید.
2- اندازه گیری و نظارت بر مصرف انرژی برای شناسایی مکان هایی که می توان کارایی را بهبود بخشید.
3- با بهبود عملکرد کلی، کاهش مصرف انرژی و صورتحساب ها در پول خود صرفه جویی کنید.
4- کاهش وابستگی به سوخت های فسیلی و انتشار کربن و دستیابی به اهداف کاهش دولت.
5- نشان دادن اعتبار زیست محیطی برای افزایش فرصت های مناقصه.
6- بهبود انطباق با قوانین انرژی و کاهش احتمال جریمه.