بانک ها و موسسات مالی برای اطمینان از انجام روان، ایمن و مطابق با مقررات، به قوانین شفاف و استانداردها وابسته هستند، این استانداردها نحوه پردازش داده های پرداخت، نحوه ارتباط موسسات و نحوه مدیریت ریسک های مالی را تعریف می کنند. استانداردهای ایزو برای بخش بانکداری و مالی ضروری هستند، زیرا چارچوبی مشترک برای تبادل اطلاعات، تراکنش ها و خدمات فراهم میکنند؛ این استانداردها جنبه هایی مانند کارت های پرداخت، اوراق بهادار، پیام رسانی، شناسایی و مدیریت ریسک را پوشش می دهند. با دریافت گواهینامه های ایزو برای بانک ها و موسسات مالی آنها میتوانند یکپارچگی عملیاتی خود را افزایش داده، شفافیت را ارتقا دهند و از انطباق با مقررات و حمایت از مصرف کننده پشتیبانی کنند.
فهرستی از گواهینامه های ایزو که صنعت بانکداری و موسسات مالی می توانند برای بهبود سیستم کاری و مدیریتی داخلی خود درخواست کنند. این موارد عبارتند از:
✓ ایزو ۹۰۰۱: استاندارد مدیریت کیفیت (QMS)
این استاندارد برای هر سازمانی که به دنبال بهبود کارایی عملیاتی و رضایت مشتری خود است، کاربرد دارد. برای بانک ها و موسسه های مالی که از بزرگترین سازمان های خدماتی هستند، ایزو ۹۰۰۱ می تواند به هماهنگ سازی فرآیندها، کاهش خطاها و افزایش کیفیت خدمات به مشتری کمک کند.
✓ ایزو 27001: استاندارد مدیریت امنیت اطلاعات (ISMS)
با توجه به اهمیت حیاتی امنیت اطلاعات در دنیای دیجیتال امروز در بخش بانکداری، استاندارد 27001 چارچوبی برای ایجاد، پیاده سازی، نگهداری و بهبود مستمر یک سیستم مدیریت امنیت اطلاعات فراهم می کند. این استاندارد ایزو به بانک ها و موسسات مالی کمک می کند تا ابزارها و کنترل های مناسبی را برای حفاظت از دارایی های ارزشمند داده خود اتخاذ کنند، علاوه بر این اجرای اقدامات امنیتی اطلاعات لازم برای محافظت از داده های حساس و محرمانه کاربران را تضمین می کند.
✓ ایزو 22301: استاندارد مدیریت تداوم کسب وکار (BCMS)
این استاندارد برای بانک ها بسیار مهم است تا تداوم عملیات خود را در صورت بروز اختلالاتی مانند بلایای طبیعی، خرابی های فناوری اطلاعات یا سایر موارد اضطراری تضمین کنند. در واقع استاندارد 22301 سازمان را موظف می کند تا با موانع عملیاتی مقابله کرده و برای موقعیت های پیش بینی نشده آماده اید تا به آنها در ارائه کالاها و خدمات با کیفیت بالا کمک کند. بانک ها و موسسات مالی که دارای گواهینامه ایزو 22301 هستند از یک چارچوب قوی بهره مند میشوند و با استفاده از فناوری های مناسب برای کاهش اختلالات در عملیات، تداوم کسب وکار آنها تضمین می شود.
✓ ایزو 1-20000: سیستم مدیریت خدمات (SMS)
این استاندارد مدیریت ارائه خدمات را هدف قرار می دهد، که مربوط به بانک هایی است که به طور فزاینده ای به خدمات فناوری اطلاعات برای پشتیبانی از عملیات و تعاملات مشتری خود وابسته هستند.
✓ ایزو 13616: استاندارد کردن شماره حساب ها
يک سيستم شماره حساب استاندارد و تعریف شده، پر اهمیت ترین قسمت از یک بانکداري بهينه در هر جای دنیاست. برای راحتی پردازش پرداختهاي بیرون مرزي و خارجی در راستاي بالا بردن فعاليت پردازش مستقيم، افزایش سرعت انتقالات پرداخت ها و همچنین ایجاد بستری برای کاهش هزینه های سرویس دهی، نياز به یک تعريف استاندارد و جهانی و معتبر (شماره حسابهاي بانکي بين المللي) است که بر مبناي استاندارد 13616 انجام می شود. پردازش مستقيم و بدون واسطه، توانايی عبور و غنی نمودن اطلاعات در بين برنامه های مختلف را گويند تا کم شدن هزینه های تمامی تراکنش ها اتفاق بیفتد. همچنین این استاندارد ایزو باعث حذف عمليات غیر لازم و بی مورد، کم شدن ريسکهای عملياتی و بالا رفتن میزان سرويس دهی به مشتری می شود.
• ایزو ۳۱۰۰۰: استاندارد مدیریت ریسک
• ایزو 27701: استاندارد مدیریت اطلاعات حریم خصوصی (PIMS)
• ایزو 37001: سیستم مدیریت مبارزه با رشوه خواری (ABMS)
• ایزو 41001: استانداردی برای سیستم مدیریت تأسیسات (FMS)
• ایزو 45001: استاندارد مدیریت بهداشت و ایمنی شغلی (OHSMS)
• ایزو 14001: استاندارد مدیریت محیط زیست (EMS)
• ایزو 11649: استاندارد الزامات و ساختاربانکداری کلان
• ایزو 13569: استانداردی برای خدمات مالی و امنیت اطلاعات
• ایزو 22307: ارزیابی اثرات حریم کاربران
استاندارد های ایزو چارچوب های ساختاریافته ای را در اختیار بانک ها قرار می دهند تا بالاترین سطوح کارایی و امنیت را تضمین کنند، کسب گواهینامه های ایزو اعتبار بانک ها را افزایش میدهد، از دارایی ها محافظت و انطباق با مقررات را تقویت می کند. مسیر دستیابی به گواهینامه ایزو هم یک تعهد و هم یک سرمایه گذاری برای بانک ها و موسسات مالی است، این امر نشان دهنده تعهد یک بانک به تعالی و بهبود مستمر است و پایه و اساس محکمی را برای موفقیت پایدار و اعتماد مشتری در یک محیط بانکی که به طور فزاینده ای تحت نظارت است، بنا می کند.
• در بخشی که به شدت تحت نظارت و متکی به حفاظت از داده هاست، گواهینامه هایی مانند ایزو ۹۰۰۱ به بانک ها کمک میکنند تا با استانداردسازی فرآیندهای خود، کیفیت خدمات و رضایت مشتری را به طور مداوم حفظ کنند.
• استاندارد ایزو 27001 برای حفاظت از داده های مالی حساس از طریق مدیریت قوی امنیت اطلاعات، محافظت در برابر تهدیدات سایبری و تضمین رعایت مقررات حفظ حریم خصوصی بسیار مهم است.
• استاندارد ایزو 22301 به بانک ها و موسسات مالی کمک می کند تا برنامه های تداوم کسب وکار را توسعه دهند، زمان از کارافتادگی و ضرر مالی را به حداقل رسانده و در هنگام بروز اختلالات پیش بینی نشده، انعطاف پذیری را تضمین کنند.
• انواع گواهینامه های ایزو تعهد بانک به کیفیت، امنیت و پایداری را نشان می دهند و اعتبار آن را نزد مشتریان، شرکا و ذینفعان افزایش میدهند.
1- پیام رسانی پرداخت و پردازش تراکنش ها
بدون قالب های پیامرسانی رایج، پرداخت ها انجام نمی شوند، این استانداردها تضمین می کنند که تراکنشها به درستی ساختار یافته اند، صرف نظر از اینکه به کجا ارسال میشوند.
• ایزو 20022 - استاندارد پیام رسانی جهانی.
• ایزو 8583
• ایزو 9362 – تعریف کدهای شناسایی بانکی (BIC) برای تراکنش های بین المللی (SWIFT).
• ایزو 4217 - فهرست رسمی کدهای ارزی (USD، EUR، GBP و غیره).
• ایزو 13616
2- امنیت و مدیریت ریسک
پرداختها با خطراتی همراه هستند، کلاهبرداری، حملات سایبری و نقض داده ها. این استانداردها تعریف میکنند که چگونه موسسات مالی می توانند تراکنش های مالی را ایمن کنند.
• ایزو 27001
• ایزو 27002 - بهترین شیوه ها برای ایمن سازی موسسات مالی.
• ایزو 27005 - مدیریت ریسک برای تهدیدات امنیت سایبری در بانکداری.
• ایزو 22301
• ایزو 12812 - الزامات امنیتی و فنی برای پرداخت های موبایلی.
3- انطباق و پیشگیری از جرایم مالی
تنظیم کنندگان مقررات، کنترل های سختگیرانه تری را بر پیشگیری از کلاهبرداری، مبارزه با پولشویی و حفظ حریم خصوصی داده ها خواستار هستند؛ این استانداردها به بانک ها و موسسات مالی کمک می کنند تا از چنین قوانینی پیروی کنند.
• ایزو 1-20022 - تعریف عناصر داده ای برای گزارش انطباق.
• ایزو 20121 – پوشش کلاهبرداری و انطباق با قوانین مبارزه با پولشویی در بانکداری.
• ایزو 37301 - یک چارچوب مدیریت انطباق.
• ایزو 37001
• ایزو 27701
4- هویت و احراز هویت دیجیتال
امنیت فقط مربوط به تراکنش ها نیست، بلکه در تأیید هویت نیز صدق می کند.
• ایزو 29115 – تعیین سطوح احراز هویت برای تراکنش های مالی.
• ایزو 18013 - تأیید هویت دیجیتال (eKYC و بیومتریک).
5- خدمات مالی و بانکداری باز
بانکداری باز به داده های ساختاریافته و APIهای استاندارد متکی است، این استانداردها چنین تراکنش هایی را دقیق و ایمن نگه می دارند.
• ایزو 5-20022 - تعیین ابرداده را برای خدمات مالی.
• ایزو 2-12812 - بانکداری موبایل و کیف پول های دیجیتال.
• ایزو 20275 – تعریف ساختار شناسه شخص حقوقی (LEI) را برای بانکداری شرکتی.
• ایزو 17442 - استانداردهای LEI برای KYC و AML.
6- تراکنش های نقدی و خودپرداز
بانکداری سنتی به اقدامات امنیتی سختگیرانه ای متکی است، این گواهینامه های ایزو نحوه عملکرد کارت ها، پین ها و خودپردازها را تعریف می کنند.
• ایزو 9564 - امنیت پین برای خودپردازها و تراکنش های کارتی.
• ایزو 11568 - مدیریت کلید رمزگذاری در بانکداری.
• ایزو 7812 - سیستم شماره گذاری کارت.
• ایزو 7816 - استانداردهای کارت هوشمند مورد استفاده در کارت های تراشه EMV.
7- رمزنگاری و بلاکچین در پرداخت ها
روش های جدید پرداخت هنوز به امنیت قوی نیاز دارند، این استانداردها، محافظت های رمزنگاری را برای تراکنش های دیجیتال تعریف می کنند.
• ایزو 20078 - استاندارد امنیتی API بانکداری باز.
• ایزو 20008 - امضاهای دیجیتال برای تراکنشهای مالی.
• ایزو 24165 – شناسه های دارایی ها و توکن های رمزنگاری شده.
• ایزو 20009 – پروتکل های رمزنگاری امن برای پرداختها.
• ایزو 22739 - استانداردهای بلاکچین و فناوری دفتر کل توزیع شده.